 (Column Verschenen in de krant de Standaard) Collaboratie met de vijand en bezetter tijdens een oorlog een ‘fout’ noemen, is een understatement, en niet zo onschuldig bovendien. Collaboratie is landverraad en een misdaad, zoiets tot een fout herleiden, is apologetisch. Natuurlijk het is zo dat men in Vlaanderen nog erger gewoon is en dat Bart De Wever daarom van ver lijkt te komen. Dit kan het applaus alom gedeeltelijk verklaren, maar niet volledig. Er is meer aan de hand. Inderdaad, de kinderen en kleinkinderen van collaborateurs dragen geen enkele verantwoordelijkheid in de daden van hun ouders en grootouders, daar heeft zowel De Wever als Laurette Onkelinx een punt. Maar politieke bewegingen die in gedachtegoed een continuüm vormen met collaborerende bewegingen, dragen wel een deel van de verantwoordelijkheid. Als kleinkind van een collaborateur moet De Wever geen excuses aanbieden. Als leider van de grootste Vlaams-nationalistische partij, die de mainstream van het rechtsconservatieve Vlaams-nationalisme vandaag vertegenwoordigt – en dus het historische verlengstuk is van het Vlaams-nationalisme dat toen heeft gecollaboreerd, moet hij zich naar mijn mening wel excuseren. Niet namens zichzelf, niet namens zijn familie, maar namens zijn beweging en ideologische stroming. Excuses op collectief vlak zijn een bouwsteen van elke verzoening. En zolang De Wever weigert zich te excuseren voor de misdaden gepleegd tegen de Joden door zijn voorgangers, burgemeesters van Antwerpen, die Joodse mensen naar de vernietigingskampen hebben gedeporteerd, en vooral voor de misdaden gepleegd door de Vlaams-nationalisten die bij de SS als nazi’s hebben gevochten, blijft dit hoofdstuk niet gesloten. Ik moet bekennen dat ik ook teleurgesteld was dat De Wever de Holocaust een ‘misdadige fout’ noemde. Ik ben zelf geen Jood en ik hoef geen Jood te zijn om me toch geprovoceerd te weten, als een leider van een stroming die toen banden had met het nazisme en dus een onderdeel was van de industriële uitroeiing van Joden in Europa, over een genocide praat in termen als ‘misdadige fout’. Ik vind dat zeer ongepast. De Holocaust, net zoals andere genocides en etnische zuiveringen, omschrijf je niet als ‘fout’ of als een gewone misdaad: het gaat om misdaden tegen de menselijkheid. Het zijn aanslagen op het mens-zijn, in absolute zin. Ze staan gelijk met de vernietiging van de menselijke soort in haar totaliteit. Ik gebruik hier niet zomaar superlatieven, ik beschrijf de onderliggende redenering van het internationale recht betreffende misdaden tegen de menselijkheid. We leven vandaag in een maatschappij die enerzijds negationistisch is met betrekking tot alle misdaden die de Europese beschaving heeft gepleegd, en anderzijds uitvoerig met de vinger wijst naar genocides gepleegd door anderen en misdaden van dictators die antiwesters zijn. Binnen de negationistische logica worden de talrijke koloniale genocides niet erkend vanuit de politiek en zelden vanuit andere niveaus. Dus in wezen was het uitzonderlijk dat de Holocaust als genocide tegen de Joden erkend werd. Met minimaliserende uitspraken over de collaboratie en de Holocaust krijgt De Wever applaus van een mainstream die al snakt naar het minimaliseren van alle misdaden van Europa of het ontkennen ervan. Een mainstream die het beu is om apologetisch te moeten zijn tegenover dat summum van de horror dat deze beschaving heeft geproduceerd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een mainstream die zich in de illusie wil nestelen dat de Europese beschaving moreel superieur is, en vooral dat ze vreedzaam en verdraagzaam is. Terwijl de rest van de wereld die beschaving als technologisch superieur ervaart, maar extreem gewelddadig en moreel failliet. De uitspraken van De Wever verlagen de morele lat en ontlasten de rest van de mainstream dus ook. We applaudisseren, we spreken over een historische bocht, en dan mogen wij ook alleen over een fout spreken en zijn we verlost van dat continue vermoeiende soul searching. Complexloos rechts kan nu dus voortdoen met het relativeren van racisme, met zijn misprijzen van moslims, ‘migranten zonder toegevoegde waarde’ en Berbers die vatbaar zijn voor radicalisering. Het zal tegelijkertijd andere groepen en gemeenschappen prijzen en op die manier mensen tegen elkaar opzetten. Solidariteit mentaal afbouwen is nodig om het structureel en institutioneel te ontmantelen. Tegelijkertijd etaleert complexloos rechts zijn trouw tegenover het kapitaal. Zelfs als dat kapitaal vanuit het meest extremistische, reactionaire, gesloten salafistische land komt, is het welkom. Als het later banden met Al-Qaeda blijkt te hebben, of de invloed van het wahabisme nog vergroot, kunnen we altijd zeggen dat het een foutje was. Comments are closed.
|
RSS Feed